W latach 1993-1994 dalsze perspektywy i cele polityki społecznej wskazywano w białych i zielonych księgach (aktach prawa miękkiego) i określano potrzebę budowy jednolitej przestrzeni społecznej. (Zielone książki "Europejska polityka społeczna: refleksje dla Unii"; Białe książki " o rosnącej konkurencyjności i zatrudnieniu: wyzwania dla wejścia w XXI wiek "(1993) i "europejska polityka społeczna: droga dla Unii" (1994).)

W 1994 roku powstała Europejska Służba zatrudnienia – służba połączona z krajowymi ośrodkami zatrudnienia w jedną sieć, mająca dostęp do innych krajów i organizacji międzynarodowych. Od tego momentu, niezależnie od statusu przedsiębiorstwa, pracownicy UE mają równy stopień ochrony socjalnej.

Od stycznia 1996 roku rozpoczyna się kolejny etap rozwoju polityki społecznej: na posiedzeniach Parlamentu Europejskiego rozpatrywany jest program działań społecznych na poziomie Unii Europejskiej. Program wydarzeń był rozpatrywany na Madryckim i Eseńskim szczycie Rady Europy). Do systemu traktatów podstawowych włączono nową koncepcję Polityki Społecznej. W 1997 r. na szczycie w Amsterdamie polityka społeczna została uznana za jedną z głównych dziedzin działalności UE.

Od 1996 roku został uruchomiony Forum dotyczący polityki socjalnej UE. W 1996 została przyjęta Europejska Karta Społeczna (zmieniona) w której zapisano szereg socjalnych praw człowieka.

Kolejnym etapem rozwoju polityki społecznej było podpisanie Traktatu amsterdamskiego, gdy wszystkie Państwa Członkowskie zgodziły się włączyć do Traktatu UE porozumienie w sprawie polityki społecznej z niewielkimi zmianami. W traktacie został wprowadzony rozdział "zatrudnienie", którego celem była koordynacja krajowych polityk zatrudnienia.

Na posiedzeniu Rady Europejskiej w 1997 została zatwierdzona Strategia luksemburska – strategia zatrudnienia UE, obejmująca cztery tematy: jakość przedsiębiorcza, zdolność do zatrudnienia, zdolność adaptacji, równość możliwości.
W marcu 2000 roku przyjęto Strategię lizbońską pod nazwą “Zatrudnienie, reformy gospodarcze i spójność społeczna", która określiła kompleksowe cele rozwoju UE na najbliższą dekadę. Celem polityki społecznej była "modernizacja europejskiego modelu społecznego UE, inwestowanie w ludzi i walka z refleksją społeczną”. W 2000 roku powołano Komitet Ochrony Socjalnej w celu promowania współpracy między państwami członkowskimi a Komisją dotyczący polityki ochrony socjalnej.

Na początku 2000 roku wdrożono specjalne programy sfery społecznej i utworzono mechanizm kontroli realizacji zadań w zakresie ochrony socjalnej na poziomie ogólnoeuropejskim i na poziomie poszczególnych krajów.
W 2007 roku utworzony Europejski Fundusz adaptacji do globalizacji (EFG), który miał zapewnić wsparcie pracownikom zwolnionym w związku ze zmianą struktury światowego handlu.
Podpisanie traktatu lizbońskiego w 2007 roku pozwoliło na dalszy postęp w umacnianiu społecznego wymiaru integracji europejskiej. Traktat o Unii Europejskiej podkreślał cele społeczne UE, w tym pełnoetatowe zatrudnienie i międzypokoleniową Solidarność.

Na tle kryzysu finansowego i gospodarczego w 2010 roku przyjęto strategię "Europa 2020", zakładającą stymulację gospodarki o wysokim zatrudnieniu, spójność społeczną i terytorialną. W strategii zidentyfikowano również pięć głównych celów, z których najważniejszym jest cel społeczny. Ze względu na rosnący poziom ubóstwa w 2014 r. utworzono Europejski Fundusz Pomocy dla najbardziej upośledzonych, który zapewniał żywność i podstawową pomoc materialną, a także prowadził działalność na rzecz Integracji Społecznej.

W kwietniu 2017 r. Komisja Europejska ogłosiła inicjatywę "europejskie wsparcie praw społecznych", której celem było zbudowanie bardziej sprawiedliwej Europy i wzmocnienie jej wymiaru społecznego w oparciu o 20 zasad niezbędnych dla optymalnie funkcjonujących rynków pracy i systemów zabezpieczenia społecznego w XXI wieku.
W grudniu 2017 r.

Komisja zaproponowała dyrektywę w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy, której celem jest zapewnienie pracownikom podstawowego zestawu nowych praw (w szczególności prawa do uzyskania bardziej szczegółowych informacji na temat istotnych aspektów ich pracy; ustalenie limitu czasu trwania okresu próbnego na początku pracy; umożliwienie poszukiwania dodatkowej pracy poprzez zakazanie przepisów wyłączności; wcześniejsze powiadomienie o godzinach kontrolnych i zapewnienie bezpłatnego obowiązkowego szkolenia).

W marcu 2018 r. Komisja wydała szereg zaleceń dotyczących dostępu do ochrony socjalnej dla osób pracujących i pracujących na własny rachunek.

16 kwietnia w komunikacie "lepsze podejmowanie decyzji w polityce społecznej" Komisja Europejska zainicjowała publiczną debatę na temat ochrony praw obywateli mobilnych. W związku z cyfrową transformacją na rynki pracy UE, specjalny zespół wysokiego szczebla zbadał jej wpływ i przedstawił propozycję o trzech głównych tematach: wykwalifikowana siła robocza, nowe stosunki pracy i nowa umowa społeczna.