Wiążące akty prawne UE
    
W oparciu o przepisy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczące dziedzin zatrudnienia i spraw społecznych przyjęto szereg dyrektyw, rozporządzeń i decyzji w celu zapewnienia minimalnych standardów w państwach członkowskich UE w następujących obszarach:
- bezpieczeństwo i zdrowie w miejscu pracy: ogólne i szczegółowe prawa i obowiązki, sprzęt roboczy, szczególne zagrożenia, np. substancje niebezpieczne, czynniki rakotwórcze (2.3.5 Bezpieczeństwo i zdrowie w miejscu pracy)
- równe szanse dla kobiet i mężczyzn: równe traktowanie w pracy, ciąża, urlop macierzyński, urlop wychowawczy (2.3.9 Walka z ubóstwem, wykluczeniem społecznym i dyskryminacją)
- ochrona przed dyskryminacją ze względu na płeć, rasę, religię, wiek, niepełnosprawność i orientację seksualną (2.3.9 Walka z ubóstwem, wykluczeniem społecznym i dyskryminacją)
- warunki pracy: zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, umowy o pracę na czas określony, godziny pracy, zatrudnienie ludzi młodych, informowanie pracowników i przeprowadzanie z nimi konsultacji (2.3.6 Prawo pracowników do otrzymywania informacji, wyrażania opinii w drodze konsultacji oraz do uczestnictwa; 2.3.7 Dialog społeczny)
- usługi wsparcia: decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 573/2014/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie wzmocnionej współpracy między publicznymi służbami zatrudnienia. Prawo UE wspiera podstawowe swobody regulujące przepływ osób, usług i kapitału na terytorium UE (jednolity rynek):
- swobodny przepływ pracowników: równe traktowanie, dostęp do świadczeń społecznych (2.1.5 Swobodny przepływ pracowników)
- delegowanie pracowników: czas trwania, wynagrodzenie, odnośne sektory (2.1.13 Delegowanie pracowników)

Koordynacja za pomocą zaleceń i innych inicjatyw politycznych

Oprócz tzw. „twardego prawa” wymienionego powyżej, dalsze środki przyczyniają się do zwiększenia koordynacji między państwami członkowskimi UE za pośrednictwem „miękkiego prawa”. To ostatnie obejmuje zalecenia Rady, które stanowią niewiążące akty prawne, a także inne inicjatywy polityczne Komisji. Mogą one mieć znaczny wpływ, jeśli są dobrze przygotowane, wspierane i monitorowane na szczeblu UE. Ważnymi inicjatywami politycznymi UE są na przykład:
- zalecenie Rady w sprawie europejskiej gwarancji dla młodzieży (kwiecień 2013 r.), która ma na celu dopilnowanie, by wszyscy młodzi ludzie w wieku do 25 lat otrzymali dobrą ofertę pracy oraz mieli możliwość dalszej nauki i odbycia stażu lub praktyk w ciągu czterech miesięcy od utraty pracy lub ukończenia nauki;
- europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego (utworzony w lipcu 2013 r.)
- zalecenie Rady w sprawie ram jakości staży (marzec 2014 r.)
- zalecenie Rady dotyczące integracji osób długotrwale bezrobotnych na rynku pracy (luty 2016 r.)
- Europejski Korpus Solidarności (2016 r.) dla młodych ludzi, który skupia się na udzielaniu pomocy w przypadku klęsk żywiołowych lub pomaganiu w radzeniu sobie z problemami społecznymi w społecznościach lokalnych
- nowy europejski program na rzecz umiejętności (czerwiec 2016 r.). Pakiet ten obejmuje 10 kluczowych działań mających na celu wyposażenie obywateli w umiejętności potrzebne na rynku pracy (np. zalecenie Rady z dnia 19 grudnia 2016 r. w sprawie ścieżek poprawy umiejętności: nowe możliwości dla dorosłych lub zalecenie Rady z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie europejskich ram jakości i skuteczności programów przygotowania zawodowego)

W celu poprawy warunków pracy, w tym ochrony socjalnej i sprawiedliwej mobilności, wszystkie trzy instytucje UE wsparły we wspólnym oświadczeniu w listopadzie 2017 r. Europejski filar praw socjalnych (2.3.1). Polityka społeczna i polityka zatrudnienia: zasady ogólne).

Wspieranie instrumentów finansowania UE

Szereg unijnych programów finansowania wspiera opracowywanie programów, przyjmowanie środków i wzmacnianie potencjału w państwach członkowskich:
- Europejski Fundusz Społeczny (EFS) wspiera szeroki wachlarz inicjatyw w państwach członkowskich. Ponadto w lutym 2013 r. Rada Europejska postanowiła stworzyć Inicjatywę na rzecz zatrudnienia ludzi młodych w wieku 15-24 lat, którzy nie kształcą się, nie pracują i nie szkolą się; inicjatywa ta dotyczy regionów, w których stopa bezrobocia jest wyjątkowo wysoka (2.3.2 Europejski Fundusz Społeczny)
- program UE na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) 2014-2020, przyjęty przez Parlament i Radę, łączy trzy programy (PROGRESS – wspólnotowy program na rzecz zatrudnienia i solidarności społecznej; EURES – Europejskie Służby Zatrudnienia; oraz mikrofinansowanie i przedsiębiorczość społeczna);
- Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG) wspiera osoby, które utraciły pracę ze względu na zmiany strukturalne w strukturze światowego handlu

W maju 2018 r. Komisja opublikowała wnioski dotyczące zmienionych instrumentów finansowania. Są one obecnie przedmiotem negocjacji (2.3.2 Europejski Fundusz Społeczny). ROLA PAR

Równowaga płci

UE przyjęła przepisy i wydaje zalecenia oraz dobre praktyki w celu zmniejszania nierówności w traktowaniu płci - w pracy, w polityce lub w innych obszarach. Parlament Europejski oraz jego stała Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia zawsze zdecydowanie występuje w tej sprawie i co roku podnosi świadomość na ten temat, organizując wydarzenia z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet.

Posłowie chcą również zapewnić równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. W 2019 r. przyjęli nowe przepisy ułatwiające godzenie pracy i życia prywatnego oraz wzmacniające prawa rodziców i opiekunów.

Parlament Europejski wielokrotnie zwracał się do Komisji Europejskiej aby zaproponowała środki, które ograniczą zróżnicowanie wynagrodzeń i emerytur ze względu na płeć.

W swoich rezolucjach Parlament zwraca również uwagę na potrzebę zwalczania szczególnych form przemocy wobec kobiet, takich jak molestowanie seksualne lub nękanie w internecie (cyberstalking), oraz zwiększania spójności polityk dotyczących równości płci i innych polityk, takich jak handlowa, rozwojowa lub migracyjna.
Parlament jest zwolennikiem równej reprezentacji kobiet i mężczyzn w procesie decyzyjnym - w obecnej, dziewiątej kadencji Parlamentu jest więcej kobiet na wysokich stanowiskach niż w poprzedniej: 8 kobiet wiceprzewodniczących PE i 12 przewodniczących komisji parlamentarnych.