Na złożoność całego przedsięwzięcia dotyczącego tworzenia UGW rzutuje fakt, że unia ta nie jest tylko zwykłym rozwiązaniem technicznym.  Jego skutki nie dotyczą tylko kwestii walutowych i finansowych. Kraje biorące udział w UGW stracą kontrolę nad dwoma ważnymi instrumentami polityki gospodarczej: regulowania wysokości stopy procentowej oraz kursu walut. Utworzenie UGW nie zlikwiduje strukturalnych dysproporcji w rozwoju gospodarczym wewnątrz UE, przybiorą one natomiast kształt problemów regionalnych.  Mogą one stać się zagrożeniem dla jej trwałości. Dlatego tak wiele uwagi poświęcono w traktacie z Maastricht kryteriom dopuszczającym kraje do uczestnictwa w tej unii.

Działania dostosowawcze krajów członkowskich

Wiele krajów UE od 1994 r. podjęło realizację tzw. narodowych programów konwergencji, nastawionych na realizację wyników gospodarczych dających szansę na spełnienie kryteriów konwergencji. Istotnym elementem tych programów było zobowiązanie się poszczególnych krajów do dyscypliny budżetowej. W procesie dostosowawczym krajów UE do wymogów UGW istotne znaczenie miała zmiana statusu banków centralnych. Zgodnie z traktatem z Maastricht miały one stać się autonomiczne, niezależne od rządu.

Monetarna strona integracji europejskiej

Uporządkowanie stosunków finansowych w Europie oznaczało po II wojnie światowej przede wszystkim wprowadzenie wymienialności walut. We wrześniu 1950 r. została utworzona Europejska Unia Płatnicza, po zakończeniu jej działania współpraca krajów zachodnioeuropejskich w sferze finansów kontynuowana była w ramach Europejskiego Układu Walutowego (1958 r.). W 1972 r. rozpoczął swoją działalność Fundusz Współpracy Walutowej, jednak z powodu swojej słabej skuteczności podjęto działania nad stworzeniem lepszego mechanizmu stabilizującego kursy walutowe Wspólnoty. Tak doszło do stworzenia w 1979 r. Europejskiego Systemu Walutowego.

Etapy wprowadzania nowego pieniądza

W maju 1995 r. Komisja Europejska przedstawiła tzw. „Zieloną Księgę”, zawierającą konkretne propozycje stopniowego przejścia do nowego pieniądza. W całym tym dokumencie Komisja określa tę nową walutę jako ecu, bowiem decyzja, że waluta ta ma się nazywać euro została podjęta przez Radę Europejską później, w grudniu 1995 r. w czasie obrad w Madrycie.  W „Zielonej Księdze” zostały określone 3 fazy wprowadzania nowego pieniądza: A, B oraz C.

Ecu – poprzedniczka euro

ECU – europejska jednostka walutowa. Jako pieniądz funkcjonowała do 31. grudnia 1998 r. Ecu nie była walutą narodową żadnego kraju. Stworzona została jako oficjalny pieniądz Wspólnoty. Europejska jednostka walutowa musiała pogodzić nie tylko interesy poszczególnych krajów członkowskich, ale interesy Europejskiego Systemu Walutowego, a także uwzględnić odrębność systemu europejskiego.  Analizując tę jednostkę należy wziąć pod uwagę jej koszyk walutowy, kurs walutowy oraz stopę procentową.

Euro – nowy pieniądz

Nazwa wspólnego pieniądza budziła wiele kontrowersji. Nie spełniała ona bowiem warunków, jakie powinna spełniać nazwa jednolitej waluty europejskiej. Spowodowało to jej zmianę w 1996 r. z ecu na euro.

Kurs walutowy

Kurs walutowy euro, czyli jego cena wyrażona w innej walucie kształtuje się na rynku walutowym. Dotyczy to jednak tylko kursów euro do walut Eurolandu. Natomiast kursy euro do walut krajów wchodzących w skład UGW są kursami stałymi i nieodwołalnymi, które zostały ustalone 31. grudnia 1998 r.

Euro a ecu

1 stycznia 1999 r. euro miało tę samą wartość co ecu 31. grudnia 1998 r. Zgodnie z zasadą kontynuacji kontraktów, umowy w ecu zamienione zostały na kontrakty w euro.

Euro a waluty narodowe

W wyniku pojawienia się euro i Eurolandu waluty świata dzielą się na trzy grupy. Pierwszą z nich są waluty Eurolandu, czyli waluty krajów, które zostały zakwalifikowane do Eurolandu. Drugą grupę stanowią waluty krajów członkowskich Unii Europejskiej, które nie weszły do Eurolandu. Trzecią grupę stanowią pozostałe waluty (dolar amerykański, jen, złoty).

Atrakcyjność wspólnego pieniądza

Dzięki wprowadzeniu wspólnego pieniądza zostaną ograniczone koszty wymiany walut, nie będzie ryzyka kursowego, a także skorzystają na tym turyści Eurolandu.

Polska a UGW

Głównym celem polskiej polityki zagranicznej jest członkostwo w UE. Polska stara się o to od momentu podpisania przez nią i Wspólnoty Europejskie Układu stowarzyszeniowego w grudniu 1991 r. Nasz kraj zobowiązał się wówczas do przeprowadzenia całościowych reform ustrojowych, które miały zbliżyć nas do członkostwa w Unii.

Abyśmy weszli do UE nie musimy koniecznie spełniać kryteriów konwergencji. Mimo to ustanowienie UGW ze wspólną walutą ma dla Polski ogromne znaczenie, ponieważ w przyszłości będziemy musieli osiągnąć wskaźniki gospodarcze określone w traktacie z Maastricht. Wynika to z warunków przyjmowania nowych państw do UE określonych na szczycie w Kopenhadze w 1993 r. W związku z tym Polska musi brać pod uwagę fakt, iż naturalną konsekwencją członkostwa w UE będzie przystąpienie do UGW. Dlatego też kryteria konwergencji powinny być traktowane jako podstawowe wyznaczniki polskiej polityki makroekonomicznej.