Władza jest odmianą nierówności społecznych. Posiada jednak znaczenie szczególne. Powtarza się zarówno w nierównościach gradacyjnych, jak i dychotomicznych. Jest obecna nie tylko w obrębie ujęciu władzy wg Webera, ale także we wszystkich pozostałych rodzajach stratyfikacji. I tak, władza jest efektem, ale niekiedy źródłem, przywilejów majątkowych, stanowi konsekwencję wysokiego prestiżu, ale sama może być powodem prestiżu, daje dostęp do szans edukacyjnych, ale pewną formę władzy („władzę eksperta") przynosi posiadana wiedza etc.

Stanowi też bardzo istotny czynnik podziałów dychotomicznych, np.  relacji między klasami społecznymi, a także rodzajami ze względu na płeć (gender), wreszcie zbiorowościami większościowymi i mniejszościami etnicznymi czy rasowymi.

Amerykański socjolog Peter Blau twierdzi, że władza rodzi się zawsze z nie-równorzędnych, niezrównoważonych, pozbawionych wzajemności, asymetrycznych relacji międzyludzkich. Wszelkie interakcje między ludźmi sprowadzają się do wymiany jakichś dóbr czy wartości, niekoniecznie, choć także, materialnych. Otóż do takich transakcji wymiennych partnerzy wchodzą od razu z nierównymi zasobami: są bogatsi i biedniejsi, mądrzejsi i głupsi, silniejsi i słabsi, itp.

Ci, którzy startują z gorszych pozycji, mogą nie być w stanie odpłacić za potrzebne im od innych dobra. Ale zawsze dysponują pewną „walutą" uniwersalnie cenioną: podległością, podporządkowaniem się, poddaniem się partnerowi.

Według Blaua, poddajemy się władzy partnera, czyli dajemy mu nad sobą władzę, gdy:
a) nie możemy zapłacić lub zrewanżować się za otrzymywane od partnera dobra czy usługi
b) b) nie potrafimy znaleźć alternatywnego źródła tych potrzebnych nam dóbr czy usług, czyli inaczej, kiedy partner ma na nie monopol
c) nie możemy się obejść bez tych dóbr czy usług
d) nie mamy możliwości wymuszenia tych dóbr czy usług siłą, zdobycia ich przemocą

Kilka przykładów:
• pierwszy to władza właściciela ziemskiego nad chłopem pańszczyźnianym. Chłop potrzebuje dostępu do ziemi, swoistego miejsca pracy, niezbędnego, aby zdobyć środki do życia dla siebie i rodziny. Nie ma możliwości zakupu ziemi na własność. Nie może też zagarnąć ziemi siłą. Pozostaje mu poddanie się władzy pana feudalnego, zrezygnowanie ze swojej wolności, bo w zamian za to otrzyma użytkowanie ziemi.
• inny przykład do dziś szeroko spotykany w Indiach to osobista niewola za długi, gdy nie mogąc zwrócić pożyczki, dłużnik pracuje niewolniczo na rzecz wierzyciela, poddając się całkowicie jego władzy, czasem przez kilka pokoleń. • jeszcze inny przykład to relacja patrona i klienta w organizacjach przestępczych czy mafijnych. W zamian za tzw. „ochronę" i pozorne bezpieczeństwo właściciel sklepu, restauracji bądź kantoru uzależnia się od mafijnego patrona, uznając jego władzę nad sobą i realizując jego żądania.

Obie strony takiej nierównorzędnej relacji mają do dyspozycji przeciwstawne strategie działania. Posiadający władzę, aby ją zabezpieczyć i umocnić musi:
a) nie przyjmować za swoje dobra czy usługi niczego innego niż podległość, a więc wykazywać obojętność na próby odwzajemnienia się w innej „walucie"
b) monopolizować własne dobra czy usługi, odcinając podległych sobie od dostępu do alternatywnych źródeł
c) wzmagać przez odpowiednią indoktrynację lub propagandę poczucie absolutnej niezbędności oferowanych dóbr czy usług,
d) zabezpieczyć się przed możliwością buntu podległych swojej władzy i zagarnięcia przez nich potrzebnych im dóbr siłą

Odwrotnie, ten kto władzy podlega, aby uniezależnić się i odzyskać wolność, powinien:
a) Zwiększać zasób takich strategicznych dóbr, które mogą być wymienione za wolność, na przykład przez wykupienie się z niewoli. W Indiach kilka rodzin będących w niewoli za długi składa się, aby wykupić jedną z nich, która następnie, pracując już za normalną płacę, zbiera pieniądze, aby zrewanżować się, wykupując kolejną z tych, które jej dopomogły w uwolnieniu
b) Poszukiwać innych źródeł potrzebnych dóbr czy usług, a więc likwidować monopol partnera posiadającego władzę
c) Uczyć się rezygnacji z dóbr czy usług, za które nie można zapłacić inaczej niż zniewoleniem, a więc trenować swoistą ascezę, która daje osobistą niezależność
d) Zwiększać własną siłę nacisku na partnera, aż do możliwości zdobycia potrzebnych dóbr czy usług przemocą.
Badając współczesne społeczeństwo francuskie, Pierre Bourdieu ujawnia istnienie w obrębie pola, czyli danej sfery (dziedziny) życia społecznego, ukrytych elit dysponujących kapitałem edukacyjnym i kulturowym, zdolnych realizować swoje interesy dzięki „przemocy symbolicznej" wobec innych, często niższych czy słabszych grup, czyli poprzez zdobywanie przewagi nad innymi i zawłaszczenie możliwie dużego kapitału, o jaki toczy się gra. Mówimy też często o dominacji biurokracji, która przekształca się w zamkniętą warstwę broniącą swoich własnych interesów (a mamy wówczas do czynienia z „przemieszczeniem celów”, czyli z sytuacją patologiczną)

We wszystkich przypadkach, kiedy asymetryczna relacja władzy występuje pomiędzy zbiorowościami (grupami, klasami, warstwami, kategoriami społecznymi), z których jedna ma możliwość zagwarantowania swoich interesów kosztem interesów, czy wbrew interesom drugiej mówić będziemy o dominacji.